Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi (AİÇÜ) Rektörü Prof. Dr. Abdulhalik Karabulut ve Meslek Yüksekokulu öğretim üyesi Doç. Dr. Bünyamin Aygün tarafından geliştirilen “Radyasyon Koruma Özelliği Olan Yüksek Performanslı Yeni Paslanmaz Çelik” adlı buluş, nükleer santrallerde güvenliği artıracak önemli bir teknoloji olarak dikkat çekiyor.
Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından patent almaya hak kazanan yenilikçi paslanmaz çelik, nükleer santrallerin kritik yapılarında radyasyon sızıntılarını önlemek amacıyla geliştirildi. Yüksek dayanıklılığı ve üstün radyasyon emme özelliği ile ön plana çıkan çelik, Türkiye’nin ilk nükleer santrali olan Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nde (NGS) kullanım potansiyeline sahip bulunuyor.
AİÇÜ Rektörü Prof. Dr. Abdulhalik Karabulut, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, üniversite olarak son yıllarda önemli bilimsel çalışmalara imza attıklarını belirterek, "Doktora öğrencim ve çalışma arkadaşım Doç. Dr. Bünyamin Aygün ile birlikte geliştirdiğimiz bu yenilikçi paslanmaz çelik, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından patent aldı. Şimdi uluslararası patent sürecine girdik ve ön değerlendirmeden geçtik. Yaklaşık bir yıl içinde uluslararası patentimizi de almayı hedefliyoruz" dedi.
Buluşun, özellikle nükleer santraller, savunma sanayi, uzay araştırmaları ve tıbbi radyasyon alanlarında önemli bir yenilik sunduğunu vurgulayan Karabulut, "Bu paslanmaz çelik, mevcut standart çeliklere göre çok daha dayanıklı ve radyasyon emme kapasitesi yüksek bir ürün. Özellikle nötron ve gama radyasyonlarını etkili şekilde soğurma özelliğine sahip. Ayrıca, nükleer santrallerde kullanılan mevcut çeliklerin yüksek ısı ve radyasyon nedeniyle zamanla yapısal bozulmalara uğradığını tespit ettik. Geliştirdiğimiz yeni alaşım, bu tür deformasyonları önleyerek uzun ömürlü bir kullanım sunuyor" ifadelerini kullandı.
Buluşlarının nükleer santrallerde kullanımının yanı sıra savunma sanayii ve sağlık sektöründe de geniş bir kullanım alanı bulabileceğini dile getiren Karabulut, "Şu anda prototip aşamasını tamamladık, malzememizin her türlü test ve ölçümlerini gerçekleştirdik. Bir sonraki aşama, bunu endüstriyel bir ürüne dönüştürmek. Bu doğrultuda Akkuyu NGS ve ilgili firmalarla görüşmelere başlayacağız. Özellikle Rusya'nın Atom firmasıyla iş birliği yaparak, bu yenilikçi çeliği nükleer santrallerde kullanılabilir hale getirmeyi planlıyoruz" diye konuştu.
AİÇÜ Meslek Yüksekokulu öğretim üyesi Doç. Dr. Bünyamin Aygün ise projeyle ilgili detayları paylaşarak, 2012 yılından bu yana nükleer reaktörlerde kullanılan alaşımlar ve çelikler üzerinde çalışmalar yaptıklarını belirtti.
Geliştirdikleri paslanmaz çeliğin özellikle nükleer reaktörlerin ana koruma bileşeni olarak kullanılan 316 LN çeliğinden çok daha yüksek radyasyon tutucu ve mekanik dayanıklılığa sahip olduğunu ifade eden Aygün,"Çalışmalarımızda Geant4 programını kullanarak alaşım formülleri geliştirdik ve radyasyon testleri gerçekleştirdik. Ardından sintirleme (toz metalurjisi) yöntemiyle ürettiğimiz çeliği farklı sıcaklıklarda test ettik. 1200-1300 derece arasında sinterlediğimiz çelik, yüksek ısı dayanımı gösterdi ve sülfürik asit testlerinde de kimyasal stabilitesini korudu. Mekanik testlerde ise çekme, basma ve ısı karşısındaki direnç değerleri son derece olumlu çıktı" dedi.
Aygün, yeni paslanmaz çeliğin nükleer santrallerde kullanımıyla ilgili olarak, "Nükleer laboratuvarımızda 4.5 megareakvolt nötron kaynağı ile testler yaptık. Malzememizin, mevcut çeliklere kıyasla çok daha yüksek nötron ve gama radyasyonu soğurma kapasitesine sahip olduğunu tespit ettik. Ulusal patentimizi aldık, uluslararası patent başvurumuzun araştırma raporu da olumlu geldi. Hedefimiz, bu yenilikçi çeliğin Türkiye'deki nükleer santrallerde, özellikle Akkuyu NGS’de zırhlama malzemesi olarak kullanılmasını sağlamak" ifadelerini kullandı.
Yorumlar
Kalan Karakter: